Zagrzeb zimą
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fontanna na placu Jelačića. |
 |
| Park Ribnjak - w nocy jest oświetlony setkami lampek. |
Na początku stycznia 2024 roku wybrałam się na tydzień do Zagrzebia. Celem wyjazdu było zwiedzanie miasta (przejazdem nad morze nigdy na to nie ma czasu) i udział córki w piłkarskim obozie treningowym odbywającym się w chorwackiej stolicy. Spotkałam się z opinią, że zagrzebski jarmark świąteczny jest jednym z najlepszych w Europie i chciałam się przekonać czy to prawda☺ oraz zobaczyć wszystkie te miejsca, o których czytałam, ale, jak dotąd, były mi "nie po drodze".
Zacznę od jarmarku bożonarodzeniowego - jeśli lubicie Państwo takie klimaty, to nie będziecie zawiedzeni. Jarmark świąteczny w Zagrzebiu trwa długo i jest naprawdę rozległy, tzn. nie jest umiejscowiony na jednym placu czy ulicy, ale obejmuje niemal połowę centrum miasta. Dekoracje, stoiska, instalacje artystyczne i inne atrakcje zobaczycie tuż przy wyjściu z głównego dworca kolejowego, a prowadzą aż za Kaptol do parku Ribnjak.
Kto chce zobaczyć cały jarmark, niech nie przegapi tych miejsc:
- Trg Kralja Tomislava (plac Króla Tomislava) - tu znajduje się lodowisko (do którego ustawiają się dość długie kolejki) oraz stoiska z jedzeniem i napojami. Dominującymi snackami są fritule (mini pączki).
- Park Zrinjevac - dużo stoisk ze słodyczami, dekoracjami i rękodziełem, fotościanki
- Plac bana Josipa Jelačića - stoiska z fritulami i pięknie udekorowana fontanna
- Europski trg - udekorowane uliczki, stoiska (napoje, przekąski, czapki, suweniry)
- Park Ribnjak - tu warto przyjść wieczorem i narobić zdjęć, kiedy cały park jest pięknie oświetlony
- Tunel Grič - tunel w centrum miasta przeznaczony dla pieszych. W okresie świątecznym cześć tunelu jest pięknie ozdabiana. Instalacji artystycznej ze stale zmieniającymi się kolorami towarzyszy podkład muzyczny. Widz ma wrażenie, że patrzy na zorzę polarną. Naprawdę warto sprawdzić godziny otwarcia i się tam udać. Wstęp jest wolny.
Ale Zagrzeb to nie tylko jarmark świąteczny. Jednym z obowiązkowych punktów zwiedzania miasta jest targ Dolac, gdzie można zaopatrzyć się we wszystkie możliwe produkty spożywcze i nie tylko. Na targu kupimy miody, sery, warzywa, owoce, zioła, orzechy, przyprawy, ryby i owoce morza (w osobnym pawilonie), haftowane koszule, wełniane skarpety itp. Tuż przy targu jest dobrze wyposażona piekarnia, gdzie poza przeróżnymi rodzajami chleba i bułek, kupimy także burek i pizzę. Na targu mieści się także Bistro Dolac - niedrogi lokal odwiedzany głównie przez miejscowych, serwujący hamburgery, pizzę, ćevapi, pljeskavicę, kalmary i burki.
Trg (plac) bana Josipa Jelačića to plac w ścisłym centrum miasta. Jego dominanta jest siedzący na koniu Jelačić - chorwacki hrabia i generał w armii Cesarstwa Austriackiego. To popularne miejsce spotkań; tu krzyżują się główne linie tramwajowe.
O cmentarzu Mirogoj dowiedziałam się z podręcznika do j. chorwackiego. Jest to największa i najstarsza nekropolia w kraju. Spoczywają tam wszyscy zasłużeni obywatele, a najbardziej okazały pomnik należy do Franja Tuđmana - pierwszego prezydenta niepodległej Chorwacji. Zależało mi, aby odwiedzić to miejsce. Pisząc jego biografię w jakiś sensie zżyłam się z tym człowiekeim, choć zdecydowanie nie jest to mój ulubiony polityk. Znacznie większą sympatią darzę byłego prezydenta Stipe Mesića.
-----------------------------------------------------------------------
Jeśli interesuje Was historia Chorwacji oraz konfliktu na Bałkanach, gorąco zachęcam do zapoznania się z napisaną przeze mnie książką "Bohaterowie i zbrodniarze. Politycy i wojskowi, którzy odegrali kluczową rolę w wojnie w byłej Jugosławii." - jest dostępna w druku i jako ebook i można ją zakupić przez stronę internetową księgarni Empik.
------------------------------------------------------------------------
Jednym z najbardziej charakterystycznych i "pocztówkowych" miejsc w Zagrzebiu jest Kościół św. Marka w dzielnicy Gradec. Na jego dachu są ułożone są widoczne 2 herby - po prawej stronie herb Zagrzebia, a po lewej herb Trójjedynego Królestwa Chorwacji, Slawonii i Dalmacji.
Kogo fascynuje architektura użytkowa minionego ustroju, może wybrać się na spacer pod Mamuticę, największy budynek mieszkalny w Chorwacji, wybudowany w 1974 roku. Mamutica znajduje się w dzielnicy Novi Zagreb, na ulicy Božidara Magovca. Nie jest może wyjątkowo piękna, ale można się pochwalić, że widziało się największy blok w kraju!
Kolejnym punktem, który można zaliczyć w chorwackiej stolicy jest wielki park Maksimir. Tu fani piłki nożnej mogą zrobić sobie fotkę ze stadionem Dinamo Zagreb w tle. W klubie NK Zadar, a następnie w Dinamo Zagreb zaczynała swoją karierę chorwacka legenda - Luka Modrić. W jego biografii wyczytałam, że Hajduk Split nie chciał przyjąć Luki do drużyny, ponieważ był "za niski i za szczupły, by być dobrym piłkarzem". No cóż, każdy się może pomylić😁
Przy parku Maksimir znajduje się ogród zoologiczny.
Osobom, które bawi kultura ludowa, polecam odwiedzić Muzeum Etnograficzne. Są tam stroje ludowe, dawne meble, instrumenty muzyczne i różne artefakty związane np. ze zwyczajem zvončari.
Muzeum Mimara (z bogatą kolekcją dzieł sztuki) i Chorwackie Muzeum Historyczne były niestety tymczasowo zamknięte. Szkody spowodowane trzęsieniem ziemi w 2020 roku uniemożliwiają otwarcie obiektów dla zwiedzających, zanim nie skończy się ich remont. Katedra także była zamknięta z tego samego powodu.
Ulica Tkalčićeva to chętnie odwiedzane miejsce z licznymi restauracjami, barami i innymi "imprezowniami".
Zagrzebski Funicular to jedna z najkrótszych kolejek linowo-terenowych na świecie, jej długość to 66 metrów, a jazda trwa około 1 minuty. Łączy Gornji Grad i Donji Grad (górne miasto z dolnym).
Jeśli ktoś się wybiera do Zagrzebia w ciągu lata, to do tej listy proponuję dodać ogród botaniczny, Jarun, gdzie można pływać i opalać się na plaży i wjazd kolejką (lub wejście) na górę Sljeme.
To tyle jeśli chodzi o atrakcje czy zabytki.
Z dań warto spróbować bałkańskie klasyki, tj. ćevapi, pljeskavica, kalmary, burek, fritule oraz zagrzebskie specjały - zagrebački odrezak (kotlet zagrzebski nadziewany szynką i serem) i zagrebačka kremšnita (czyli zagrzebska kremówka).
Subiektywne wrażenia
- poza ścisłym centrum - bardzo zaniedbane budynki, posprejowane lub z odpadającą farbą, tak jakby od czasów Austro-Węgier nikt ich nie remontował
- miasto jest bardzo dobrze skomunikowane, tramwajem dojedziecie wszedzie
- szukałam w ksiegarniach książek historycznych (historia Jugosławii lub o wojnie w Chorwacji) ale było tego jak na lekarstwo :( W domu mam więcej o chorwackiej historii niż w całym Zagrzebiu... Kupiłam tylko jedną książkę "Moja Oluja".
-było ciepło, między 7 a 15 stopni (i to na początku stycznia)
-nie rezerwujcie noclegu na ulicy Ilica, bo nie będziecie spać... Jak jedzie tramwaj, to nie tylko jest głośno, ale też trzęsie się cały budynek 😟
 |
| Park Zrinjevac z muzyką i stoiskami (napoje, słodycze, pierniki, ozdoby świąteczne i rękodzieło). |
Droga na cmentarz Mirogoj.
Grób prezydenta Franja Tudjmana.
Główna brama wejściowa na cmentarz Mirogoj.
Zagrzebska katedra. W wyniku trzęsienia ziemi w 2020 roku
wieże zostały uszkodzone. Obecnie trwa ich renowacja. Wejście
do katedry nie było możliwe.
Plac bana Josipa Jelačića- ścisłe centrum miasta.
Ulica Skalinska - w tle katedra.
 |
| Ulica Tkalčićeva - największe zagęszczenie knajpek, barów, restauracji i noclegów w mieście. |
 |
| Mlinske Stube - wąskie przejście schodami z ulicy Radića na Kožarską. |
Wejście do budynku mieszkalnego - okolice placu Jezuickiego.
Kamenita vrata - Kamienna brama.
Kościół św. Marka na placu o tej samej nazwie.
Centrum - w stronę placu bana Josipa Jelačića
Świetlno-muzyczna instalacja w tunelu Grič.
Świetlno-muzyczna instalacja w tunelu Grič.
Tunel Grič - część bez instalacji artystycznej.
Wieża Lotrščak
Pomnik przekupki na targu Dolac.
Rękodzieło ludowe na targu Dolac.
 |
| Mamutica - największy blok mieszkalny w Zagrzebiu. Zbudowany w 1974 roku. Mieści 1169 mieszkań i około 5000 ludzi. |
Dzielnica Središće - w tle szczyt Sljeme (1033m npm).
Budynek Uniwersytetu Zagrzebskiego
Budynek Teatru Narodowego
Fragment ekspozycji w Muzeum Etnograficznym.
| |||||||||||||||||||||||
Lijepa naša domovino (Piękna nasza ojczyzno) to początek chorwackiego hymnu. Ktoś dopisał literę "s" zamieniając lijepa na slijepa (ślepa).
Screenshot z aplikacji służącej do kupna biletu komunikacji miejskiej.
"Mamiću, śmieciu" - Niechęć do Mamića nie słabnie od wielu, wielu lat.
*Zdravko Mamić to były prezes klubu piłkarskiego Dinamo Zagreb, znany głównie dzięki oszustwom finansowym.
